Czy zdarza Ci się mieć przed sobą ważne zadanie do wykonania, lecz starasz się odwlec jego realizację, jak tylko się da? „Co się odwlecze, to się nie uciecze” – mówi przysłowie, jednak wewnętrzna niechęć do działania jest silniejsza od Ciebie. Może ulegasz prokrastynacji? Wyjaśnię poniżej, czym ona jest.
Co to jest prokrastynacja?
Prokrastynacja jest niczym innym, jak odwlekaniem w czasie pewnych czynności, które uznajesz za nieprzyjemne lub niekomfortowe. Podać Ci przykład zgranego duetu tego zjawiska z człowiekiem? Tę człowieczą stronę reprezentuje student.
Studenci tworząc prace dyplomowe nie raz odkładają na później jej pisanie lub nie robią tego wcale, w wyniku czego mogą nie ukończyć wymarzonych studiów. Wychodząc z założenia, że na napisanie pracy jest mnóstwo czasu student X odkłada to zadanie na później. Jednak zaczynają dręczyć go wyrzuty sumienia, bo w którymś momencie inni koledzy i koleżanki są w stanie pochwalić się efektami swej pracy przed promotorem, a on nie. Dlatego obiecuje sobie pełną mobilizację przed kolejnym seminarium dyplomowym.
Mimo to historia zatacza koło: student X odkłada znów pisanie pracy, znajdując sobie pierwszą lepszą wymówkę, by za to się nie zabierać i wszystko wraca do punktu wyjścia. Dlaczego tak się dzieje?
Przyczyny prokrastynacji
Prokrastynacja może czerpać swe źródło w Twoim dzieciństwie. Zdarzyć się mogło, że rodzice stawiali przed Tobą zbyt wysokie wymagania, a Ty bałeś się, że im nie podołasz. Przez to możesz do tej pory odczuwać lęk, że nie sprostasz najtrudniejszym zadaniom. Inną przyczyną prokrastynacji jest perfekcjonizm. Kiedy chcesz dać z siebie więcej niż 100% efektywności działań możesz nagle trafić na zadanie, które wydaje Ci się nie do wykonania. Doznajesz wówczas tak silnego lęku, że odkładasz to zadanie na później. Wiadomo, że prędzej czy później trzeba je wykonać, zatem muszą istnieć sposoby na walkę z prokrastynacją. Jakie?
Sposoby na walkę z prokrastynacją
Jak już wyżej wspomniałam jest kilka skutecznych metod na zwalczanie prokrastynacji. Przedstawię po kolei poszczególne możliwości.
1. Pomyśl nad priorytetami w życiu
Usiądź wygodnie w fotelu i zastanów się, co jest najważniejsze w Twoim życiu: kariera zawodowa, awanse i podwyżki czy życie prywatne z Twoimi pasjami na czele, a może rodzina? Zdecyduj, co jest dla Ciebie najistotniejsze. Ustalając priorytety rezygnujesz z rzeczy, które mogą być dla Ciebie w danej chwili obciążające. W końcu dążysz do tego, by nie dać prokrastynacji za wygraną. W ostateczności, podejmij współpracę w tym zakresie ze specjalistą.
2. Zacznij planować
Tutaj bardzo pomocne mogą okazać się książkowe organizery (panuje obecnie moda na tzw. bullet journal). Zapisując nasze strategie jesteś w stanie krok po kroku podołać najtrudniejszym zadaniom, przez które wpadasz w sidła prokrastynacji. Jeśli wiesz, że to one zajmują Ci najwięcej czasu w całodniowej pracy, przyjrzyj im się w pierwszej kolejności. Rozbij na czynniki pierwsze planowane działania w taki sposób, by trudniejsze zadanie stało się zupełnie proste jak te, które są przyjemne i mniej skomplikowane w wykonaniu.
3. Uwierz w moc asertywności
Boisz się odmawiać i bierzesz na siebie coraz więcej obowiązków? Popracuj nad asertywnością. Pamiętaj, że musisz mierzyć siły na zamiary. Naucz się mówić NIE, kiedy wiesz, że masz wystarczająco dużo do zrobienia, a kolejne wyzwania byłyby dla Ciebie przeciążeniem. Uległość może być przyczyną odwlekania wszystkiego na później, dlatego warto umiejętnie oddelegować przypływ nowych obowiązków innym osobom.
Przeczytaj także: Czym jest grupa docelowa i jak ją określić?
4. Publiczne zobowiązanie
Na czym ono polega i jak to stosować w walce z prokrastynacją? Otóż przekazujesz informację innym współpracownikom o planowanych działaniach, które masz za cel wykonać w określonym dniu lub czasie. Jeśli głośno to oznajmisz, zwiększasz prawdopodobieństwo na swój mały sukces, czyli wykonanie wyznaczonych przez samego siebie zadań. Dzięki publicznemu zobowiązaniu wzrasta poziom Twojej motywacji.
Autor tekstu: Natalia Chłopek